Batia Strauss to izraelska pedagog muzyczna, znana na całym świecie ze swojego innowacyjnego podejścia do nauczania muzyki dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym. Jej metoda, znana jako aktywne słuchanie muzyki, łączy edukację muzyczną z ruchem, emocjami i naturalną ekspresją dziecka. Dzięki swojej prostocie, uniwersalności i atrakcyjności, metoda Batii Strauss znalazła szerokie zastosowanie w przedszkolach na całym świecie – również w Polsce.
Kim była Batia Strauss?
Batia Strauss urodziła się w Izraelu, ale jej działalność pedagogiczna miała zasięg międzynarodowy. Była absolwentką Akademii Muzycznej w Tel Awiwie oraz nauczycielką muzyki z wieloletnim doświadczeniem. W trakcie swojej pracy pedagogicznej zauważyła, że tradycyjne podejście do edukacji muzycznej – oparte na biernym słuchaniu lub nauce teorii – jest dla dzieci mało angażujące. Z tego przekonania zrodziła się metoda aktywnego słuchania, która szybko zdobyła uznanie wśród nauczycieli przedszkolnych i muzyków.
Na czym polega metoda Batii Strauss?
Głównym założeniem metody Batii Strauss jest uczestniczące słuchanie muzyki – dzieci nie są tylko biernymi odbiorcami utworów, ale aktywnie włączają się w ich przeżywanie. Oznacza to, że słuchaniu towarzyszą:
- ruch (np. rytmiczne kroki, klaskanie, gesty symbolizujące treść utworu),
- taniec i pantomima,
- gra na prostych instrumentach perkusyjnych,
- śpiew, nucenie, powtarzanie melodii lub rytmów,
- odgrywanie historii zawartych w muzyce,
- tworzenie improwizacji na bazie usłyszanych utworów.
Strauss wykorzystywała zarówno muzykę klasyczną, jak i ludową czy etniczną z różnych stron świata, co nie tylko rozwijało wrażliwość muzyczną dzieci, ale również uczyło je otwartości kulturowej.
Zalety metody Strauss w edukacji przedszkolnej
Metoda Batii Strauss cieszy się dużą popularnością w przedszkolach ze względu na swoje liczne walory dydaktyczne i rozwojowe:
- Naturalność – odpowiada na potrzeby dzieci, które uczą się przez ruch i zabawę.
- Holistyczne podejście – rozwija równocześnie sferę emocjonalną, ruchową, społeczną i poznawczą.
- Integracja grupy – wspólne działania muzyczne budują więzi i uczą współpracy.
- Wrażliwość estetyczna – oswaja dzieci z muzyką poważną i różnorodnością dźwięków.
- Wspomaganie rozwoju mowy i pamięci – rytm i melodia ułatwiają zapamiętywanie i rozwijają zdolności językowe.
Jak stosować metodę Batii Strauss w przedszkolu?
W przedszkolach metoda ta jest często wykorzystywana jako element codziennych zajęć rytmiczno-muzycznych. Nauczyciel wybiera utwór muzyczny – najlepiej taki, który zawiera wyraźne frazy, zmiany tempa lub wyrazistą narrację – i planuje aktywności, które dzieci wykonują w czasie słuchania. Mogą to być:
- gesty ilustrujące dźwięki (np. lot ptaka, podskoki),
- taniec oparty na zmianie tempa i dynamiki,
- gra na tamburynie, grzechotkach, bębenkach w rytm melodii,
- odtwarzanie krótkiej historii przedstawionej w muzyce.
Z metody tej korzysta chociażby przedszkole prywatne w Częstochowie – Nibylandia.
Ważnym elementem jest powtarzalność i spójność działań, które pozwalają dzieciom czuć się bezpiecznie i z czasem samodzielnie uczestniczyć w tworzeniu aktywności.
Batia Strauss – podsumowanie
Batia Strauss pozostawiła po sobie nie tylko metodę, ale też filozofię pracy z dziećmi – opartą na szacunku dla ich emocjonalności, potrzeb rozwojowych i radości płynącej z kontaktu z muzyką. Jej metoda aktywnego słuchania stanowi doskonałe narzędzie w pracy przedszkolnej, wspierając harmonijny rozwój dziecka, jego kreatywność oraz otwartość na sztukę i świat.